Psikodinamik psikoterapi psikodinamik kurama dayanır. Bu kurama göre hastanın sorunları ve belirtileri bilinçdışı süreçlerle ilişkilidir. “Şimdi ve burada” gözlenen sorunlarda asıl etkili olan nedenler geçmiş çocukluk dönemi yaşantıları ve travmalarıdır.
Bu kuram insan psikolojisini ve sorunlarını ele alırken kişinin ebeveynleriyle ilişkilerini, çekirdek (ana) çatışmalarını, psikolojik savunma mekanizmalarını, kişilik yapısını, ego (benlik) işlevlerini, süper ego (üst benlik) örgütlenmesini, bireyin hayatında şimdiye kadar var olmuş olan yakın kişilerle ilişkilerinin özelliklerini (nesne ilişkilerini) ayrıntılı şekilde ele alır.
Psikodinamik psikoterapi ana başlığı altında, temel bakış aynı olmak üzere, bir çok alt psikoterapi türü bulunur. Kısa acil bireysel psikoterapi, uzun süreli bireysel psikoterapi, açıklayıcı psikoterapi, destekleyici psikoterapi gibi.
Her ne kadar psikodinamik psikoterapi uzun (bazen yıllar) süren bir çalışma olarak kabul edilse de hastaların bir çoğunun psikoterapi sürecinin çok daha kısa sürdüğü bilinmektedir. Bir çok çalışma hastaların %60-75’inin ilk 8 seans içinde tedaviden düştüğünü göstermektedir. Bu nedenle terapistler her ne kadar eğitimleri ile kendilerini uzun soluklu psikoterapilere hazırlasalar da pratikte psikoterapilerin büyük çoğunluğu kısa sürelidir.
Kısa dönemli dinamik psikoterapi belirli bir zaman diliminde (1-20 seans) yapılır. Sorun odaklıdır. Benlik gücü iyi olan, sorununun belli bir odağı olan, değişmek için güçlü bir istek taşıyan (motivasyonu iyi olan) ve sosyokültürel düzeyi görece yüksek bireyler bu tür terapiden daha çok fayda görürler. Ciddi kişilik bozukluğu olanlar fayda görmezler.
Bu terapi türü depresif bozukluk, kaygı bozuklukları, yaşam olaylarına (boşanma, terkedilme, aldatılma vb.) bağlı gelişen uyum bozuklukları gibi durumların psikoterapisinde etkin olarak kullanılır.