Psikiyatrik ilaçlar ne işe yarar?

Ruhsal bozukluklara neden olan faktörler insan beyninin ve sinir sisteminin çalışmasıyla ilgili bazı biyolojik kusurlara yol açarlar. Bu kusurlar nörotransmitter (dopamin, serotonin, norepinefrin vd.) denilen kimyasal ajanların verimsiz işlev görmesiyle sonuçlanır. Bu da çeşitli yollar ile ruhsal belirtilere neden olur. İlaçlar kimyasal maddelerdir. Bu nedenle alındıklarında beyinde bazı kimyasal değişikliklere yol açarlar. Bu nörokimyasal değişiklikler verimsiz çalışan nörotransmitterlerin daha işlevsel olmasını sağlar.

Psikiyatrik ilaçların bir çoğunun etki gösterme biçimleri gibi diğer bazı ilaçlardan (ağrı kesiciler, antibiyotikler gibi) farklıdır. Alınmaya başladıktan bir süre sonra belirtiler üzerinde etki göstermelerine karşın bu etkilerin kalıcı olması için uzun süre kullanılmaları gerekir. Çünkü ancak o takdirde gen düzeyinde etki gösterebilirler. Ruhsal belirtilerin kalıcı iyileşmesi için gen düzeyinde etki ve iyileşme gereklidir. Bu süre hastalıktan hastalığa değişir. Örneğin depresif bozuklukta kullanılan antidepresan ilaçların etkilerinin kalıcılığı için en az 8-9 ay kullanılmaları gerekir. İlaçlar daha kısa kullanıp bırakıldığında hastalığın kısa zaman içinde tekrarlama riski yüksektir.

Öte yandan etkileri alınır alınmaz başlayan ve kısa süre kullanımın yeterli olduğu psikiyatrik ilaçlar da vardır. Örneğin anksiyete giderici ilaçlar (benzodiazepinler; xanax, nervium) bunlardandır. Ancak bu ilaçlar ruhsal bir bozukluğun tedavisinden çok daha ziyade bazı belirtilerin (kaygı, ajitasyon, uykusuzluk gibi) azaltılması için yardımcı ilaç olarak kullanılırlar.